Nazwa Szałwia (Salvia L.) pochodzi od łacińskiego słowa Salvare, co oznacza leczyć, zbawiać, ratować, już sama nazwa pokazuje, że od wielu wieków roślina ta używana była w medycynie jako remedium na wiele dolegliwości. Ze względu na różnorodność związków czynnych liście szałwii są jednym z najbardziej wszechstronnych i najczęściej stosowanych leków roślinnych. Jest jedną z ważniejszych uprawnych roślin zielarskich o wielokierunkowym zastosowaniu leczniczym, kosmetycznym, kulinarnym.
Najważniejszymi substancjami aktywnymi w liściach szałwii lekarskiej są: olejek eteryczny – działa antyseptycznie (odkażająco) i grzybobójczo, garbniki o właściwościach ściągających i przeciwzapalnych, trójterpeny działające przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, flawonoidy (barwniki roślinne), estriol (hormon rośliny) o słabym działaniu estrogennym, karnozol – związek o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwutleniających, a także witamy A, C, B i PP, żelazo oraz magnez.
Magiczne właściwości: W starożytnym Rzymie szałwia była stosowana jako lekarstwo na ukąszenie węża, demencje czy zwiększanie płodności gdyż uważany był za afrodyzjak. Podczas ceremonii zbioru magicznego ziela, uczestnicy po wcześniejszej kąpieli, ubrani w białe tuniki, boso składali ofiarę z chleba i wina po czym zbierali liście bez użycia żelaza gdyż wierzyli, że szałwia strzeże zdrowia i cnót domowym . Z kolei Arabscy mędrcy wierzy, że roślina wydłuża życie. Natomiast w polskich wierzeniach ludowych szałwia była składnikiem „octu czterych złodzieji” – specyficznej mieszanki ziół, która podobno strzegła przed zarazą.
